پژوهشکده اکولوژی دریای خزر- موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی- ایران
چکیده
تکثیر طبیعی ماهی سفید دریای خزر به روش شیل گذاری در رودخانه های نسارود و کاظم رود استان مازندران از اسفند ماه سال 1393انجام شد. تعداد مولدین رهاسازی شده به رودخانه های نسارود و کاظم رود به ترتیب 353 و 865 عدد به نسبت نر به ماده حدود 5/1 به 1 بودند. نمونه برداری پلانکتونی به صورت ماهانه، در 3 ایستگاه تعیین شده در پایین دست و بالا دست شیل و در محدوده شیل در رودخانه های مورد مطالعه صورت گرفت. در مجموع 25 گونه فیتوپلانکنون از شاخه های Bacillariophyta ، Chlorophyta ،Cyanophyta ، Euglenophyta و Pyrrophyta شناسایی شد که 18 گونه مربوط به شاخه Bacillariophyta،3 گونه بهChlorophyta ،1 گونه به Cyanophyta ، 2 گونه به Euglenophyta و 1 گونه نیز به Pyrrophyta تعلق داشتند.در کلیه نمونه ها شاخه Bacillariophyta بیشترین تعداد گونه را به خود اختصاص داد. شاخه Bacillariophyta برای بچه ماهیان خوش خوراک بوده که از بیشترین تنوع برخوردار بودند. گونه های خوش خوراک این مطالعه عبارتند از Cyclotellacaspica، Cymbella tuamide ،Navicula simplex، Gyrosigma variabile, Chlorella sp..وOscillatoria limosa که همگی در ایستگاه 2 (محدوده شیل) بیشترین تراکم را داشتند و سپس در ایستگاه 1(بالا دست شیل) کاهش یافتند. در مجموع 14 گونه زوپلانکتونمتعلق به راسته ها و شاخه های Copepoda، Cladocera، Rotatoria، Protozoa و 2 گروه Nematoda و Chironomidae از گروه زوبنتوز مشاهده شدند. در اردیبهشت ماه بیش ترین تراکم زوپلانکتون در نسا رود، به تعداد 1710عدد در مترمکعب در بالا دست رودخانه و بیش ترین تراکم زوپلانکتون در کاظم رود، به تعداد 12290 عدد در مترمکعب در محدوده شیل مشاهده شد.تعداد لارو هچ شده در رودخانه های نسا رود و کاظم رود به ترتیب 2000000 و 4200000 عدد بودند. تعداد بچه ماهیان در رودخانه های نسا رود و کاظم رود به ترتیب 1100000عدد و 1300000 عدد بودند.دامنه تغییرات وزن بچه ماهی ها نشان داد که با ایجاد رقابت غذایی امکان رشد منظم برای لارو های ماهی سفید وجود نداشته است. برای حفظ نسل بسیاری از گونه های ماهیان دریای خزر و به عبارت بهتر نجات این اکو سیستم، چاره ای نیست حداقل تعدادی از رودخانه های این حوضه را، ضمن استفاده معقول از آن ها برای بقاء اکوسیستم خزر حفاظت نماییم.
)